ئۆزیماندییەس-پێرسی بیش شێڵی

پێرسی بیش شێلی (١٧٩٢-١٨٢٢) کەسایەتییەکی پێناسەکەری ڕۆمانتسیزمی ئینگلیزی بوو، بە ئایدیاڵە ڕادیکاڵەکانی و خەیاڵی وێنەئامێز و شارەزایی لیریکی ناسرابوو. ئەو لە تەمەنی گەنجیەوە لە نۆرمەکانی کۆمەڵگا یاخی بوو، لە قوتابخانەدا ڕووبەڕووی قسەی ناشرین دەبۆوە و دواتر لە ئۆکسفۆرد دەرکرا بەهۆی نووسینە مشتومڕاوئامێزەکانیەوە. ژیانی شێلی بە پەیوەندییە سۆزدارەکان و چالاکیی سیاسی و بەدواداچوونی بێوچان بۆ ئازادی کەسی و هونەری دیار بوو. هەرچەندە لە تەمەنی ٢٩ ساڵیدا لە ڕووداوێکی خنکاندا بە شێوەیەکی کارەساتبار گیانی لەدەستدا، بەڵام میراتەکەی لە ڕێگەی کۆمەڵێک کارەوە بەردەوامە کە هەم ئیکستاتیکای بەرز و هەم قووڵایی وردی سەردەمی ڕۆمانتسیزم لەخۆدەگرێت. لە شیعری "ئۆزیماندیاس"دا، پێرسی بیش شێلی پاشماوەی پەیکەرێکی شکاوی پاشایەک کە رۆژێک لە رۆژان بەهێز بووە، بەکاردەهێنێت بۆ لێکۆڵینەوە لە هێزی بەردەوامی هونەر و سروشتی ڕاگوزەری دەسەڵات و ئیمپراتۆریەتەکانی مرۆڤ. شێلی پێشنیاری ئەوە دەکات کە لە کاتێکدا شوێنەوارە فیزیکییەکان و ئیمپراتۆریەتەکان دەڕووخێن، هونەر، کە لە شیعرەکەدا پەیکەری ئۆزیماندییەس نوێنەرایەتی دەکات، دەتوانێت لەوان زیاتر بخایەنێت و میراتێکی ڕابردوو بپارێزێت.

 

ئۆزیماندییەس

پێرسی بێش شێڵی

لە ئنگلیزییەوە: ڤییەننا سەلام

 

چاوم بە گەڕیدەیەک کەوت لە خاکێکی

 دێرینەوە کە گوتی- دوو لاقی زەبەلاح و بێ جەستە لە بەرد

 لە بیابانەکەدا وەستاون... لە نزیکیانەوە، لەسەر لمەکە،

 ڕووخسارێکی شێواو نیوە نقوومبوو کەوتووە، ڕووگرژ و لێو ووشکبوو،  

گاڵتەجاڕ، بە فەرمانئاساییانە و بە ساردییەکەوە دەڵێت کە پەیکەرسازەکەی

 تەواو ئەو دڵگەرمییانەی خوێندۆتەوە کە هێشتا لە ژیاندان،

 کە بەسەر ئەم شتە بێ ڕووحانەوە مۆری کردوون،

ئەو دەستانەی گاڵتەیان پێ کردووە و ئەو دڵەی کە تێری کردووە،

 لەسەر ستوونەکەشی ئەم ووشانە دەبینرێن:

ناوی من ئۆزماندییەسە، شای شایان؛

 تۆ ئەی خۆبەباڵازان، لە کارەکانم بڕوانە، و نائومێدبە!

جگە لەوە هیچی دی نامێنێتەوە. لەبارەی ئەو تێکشکانە مەزنەوە، بێ سنوور و ڕووت

لمە تەنیا و تەختەکان بۆ دوور درێژ دەبنەوە.

 

 

 

  

x